- Geschreven door Sofie Lobbens
- op 10/02/2025
Een vorige keizersnede betekent niet automatisch dat je bij een volgende zwangerschap opnieuw een keizersnede moet ondergaan. Een VBAC, of Vaginal Birth After Caesarean, is voor veel mama’s een haalbare en veilige optie. Maar wat houdt een VBAC precies in? Waarom zou je hiervoor kiezen? Wat zijn de voordelen en risico’s? En misschien nog het belangrijkste: hoe vind je een gynaecoloog die jou hierin steunt?
Wat is een VBAC?
Een VBAC is een vaginale bevalling nadat je in het verleden reeds een keizersnede onderging. Lange tijd werd gezegd dat een keizersnede automatisch betekende dat alle volgende bevallingen ook via een keizersnede moesten verlopen. Gelukkig weten we vandaag beter en is een VBAC in veel gevallen een veilige en haalbare optie.
Waarom een VBAC?
Er zijn verschillende redenen waarom heel wat mama’s een sterke wens hebben om vaginaal te bevallen na een eerdere keizersnede:
- Korter herstel: Een natuurlijke bevalling betekent meestal een sneller en minder pijnlijk herstel dan na een buikoperatie. Ook al is een keizersnede de meest uitgevoerde operatie wereldwijd, het blijft een heftige buikoperatie met een lange en intense herstelperiode. Het is niet ongewoon dat mama’s twee jaar na hun keizersnede nog ongemakken ervaren.
- Meer betrokkenheid bij de bevalling: Ik hoor van veel vrouwen dat ze het gevoel hadden dat ze een keizersnede moest ondergaan en dat ze de regie volledig uit handen moesten geven. Bij een vaginale bevalling kan je veel actiever deel uitmaken van het proces. Dat zorgt voor een veel positiever gevoel nadien.
- Minder risico op complicaties bij toekomstige zwangerschappen: Elke keizersnede verhoogt het risico op placenta-afwijkingen, zoals placenta previa of placenta accreta. De hoeveelheid littekenweefsel wordt ook iedere keer groter, waardoor er een limiet staat op hoe vaak je nadien nog veilig kan bevallen.
- Minder kans op infecties en operatieve complicaties: Een keizersnede blijft een grote operatie met risico’s op bloedingen, infecties en littekenproblemen. Ook de verdoving (algemene narcose of epidurale verdoving) brengt risico’s met zich mee.
- Eerdere binding met je baby: Na een vaginale bevalling is huid-op-huidcontact vaak makkelijker en sneller mogelijk dan na een keizersnede. Ook de borstvoeding en hechting komen doorgaans vlotter op gang na een vaginale geboorte.
- Minder kans op ademhalingsproblemen bij de baby: Tijdens een vaginale bevalling wordt het vruchtwater op natuurlijke wijze uit de longen van de baby geperst bij de passage door het geboortekanaal. Dit vergemakkelijkt de ademhaling van de baby meteen na de geboorte en verkleint de kans op (tijdelijke) ademhalingsproblemen.
- Blootstelling aan gezonde bacteriën: Tijdens de passage door het geboortekanaal komt de baby in contact met belangrijke bacteriën uit de vaginale flora, wat een positief effect heeft op de ontwikkeling van het immuunsysteem.
- Lagere kans op neonatale Intensive Care (NICU) opname: Baby’s die via een geplande keizersnede geboren worden, hebben een iets hogere kans om extra medische ondersteuning nodig te hebben in de eerste dagen na de geboorte.
Wat zijn de risico's?
Hoewel een VBAC voor veel vrouwen veilig is, zijn er ook risico’s om rekening mee te houden:
Littekenscheuring (uterusruptuur): Dit is het openscheuren van het litteken van een eerdere keizersnede. De kans hierop varieert wereldwijd van 2 tot 15 per 1.000 vrouwen die een vaginale bevalling proberen, met een gemiddelde van 8 per 1.000 (0,8%). Dit risico wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals het gebruik van medicatie om de bevalling in te leiden. In sommige gevallen kan een uterusruptuur ernstige gevolgen hebben, waardoor een snelle medische interventie noodzakelijk is.
Medische setting wenselijk: Niet alle ziekenhuizen of gynaecologen ondersteunen een VBAC. Een VBAC wordt meestal aangeraden in een ziekenhuis waar snel ingegrepen kan worden als dat nodig is.
Mogelijks spoedkeizersnede: Een VBAC is geen garantie op een vaginale geboorte. Soms is er toch een keizersnede nodig als de bevalling niet goed vordert of als er tekenen van nood zijn bij de baby. Het percentage succesvolle VBAC’s wereldwijd ligt rond de 75% na één eerdere keizersnede, maar daalt naar ongeveer 50% na twee of meer keizersneden.
Kies de juiste gynaecoloog!
Niet elke gynaecoloog staat écht open voor een VBAC en dat kan frustrerend zijn als jij hier wel voor wilt gaan. Daarom is het belangrijk om een zorgverlener te vinden die jou hierin steunt. Enkele tips:
- Vraag naar het VBAC-beleid: Informeer tijdens een eerste gesprek of de gynaecoloog ervaring heeft met VBAC’s en hoe vaak ze slagen in dat ziekenhuis.
- Check de houding van het ziekenhuis: Sommige ziekenhuizen hebben strenge protocollen die een VBAC moeilijker maken. Zoek naar een ziekenhuis dat VBAC’s actief ondersteunt.
- Kijk naar de succesratio’s: Een ervaren gynaecoloog met een hoog VBAC-slagingspercentage is een goed teken.
- Luister naar ervaringsverhalen: Andere moeders kunnen je vaak goed vertellen welke zorgverleners echt pro-VBAC zijn.
- Overweeg een doula: Een doula kan je ondersteunen in je wens voor een VBAC en je helpen de juiste keuzes te maken.
- Volg je gevoel: Als een gynaecoloog jouw wens niet serieus neemt of vooral focust op risico’s zonder voordelen te bespreken, is het misschien tijd om een andere te zoeken.
Jouw VBAC, jouw keuze
Een VBAC is voor veel vrouwen een veilige en haalbare optie, maar het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn. Zoek een zorgverlener die je steunt, bereid je voor en vertrouw op je lichaam. Of je uiteindelijk kiest voor een VBAC of een geplande keizersnede, het belangrijkste is dat jij een keuze maakt waar jij je goed bij voelt.
Wil je meer weten over zwangerschap, bevallen en postpartum? Volg mij op Instagram voor inspirerende verhalen, handige tips en persoonlijke ervaringen!
