- Geschreven door Sofie Lobbens
- op 01/03/2025
Bevallen is bewegen
Veel vrouwen associëren bevallen met stil liggen op een bed, zoals we vaak in films en tv-series zien. Maar in werkelijkheid is ons lichaam – en vooral ons bekken – gemaakt om te bewegen, zeker tijdens de arbeid. Beweging helpt niet alleen om weeën beter op te vangen en de pijn draaglijker te maken, maar ook om je baby te helpen indalen en geboren te worden.
Wist je dat je bekken meerdere gewrichten heeft en dus mobiel is? Dit betekent dat je met de juiste bewegingen letterlijk meer ruimte kunt creëren, waardoor de doorgang voor je baby ruimer wordt en de geboorte vlotter kan verlopen. In deze blog bespreken we waarom beweging cruciaal is tijdens de bevalling en welke houdingen en technieken echt helpen.
Hoe je bekken werkt tijdens de bevalling
Je bekken is geen massief bot, maar een flexibele structuur met meerdere gewrichten:
- Schaambeengewricht (vooraan)
- Sacro-iliacale gewrichten (achteraan, bij je heiligbeen)
- Gewricht tussen het sacrum en het staartbeentje
Deze gewrichten zorgen ervoor dat je bekken kan kantelen en bewegen, waardoor de baby makkelijker door het geboortekanaal kan navigeren. Daarbij spelen ook de spieren en ligamenten rond je bekken een grote rol. Spanning in deze weefsels kan de bevalling vertragen, pijn verergeren en zelfs de positie van de baby beïnvloeden.
Gelukkig helpt het hormoon relaxine, dat je lichaam tijdens de zwangerschap aanmaakt, om je weefsels soepeler te maken. Toch kan bewuste beweging helpen om je lichaam optimaal voor te bereiden en je bevalling comfortabeler te maken.
De invloed van zwaartekracht en beweging
Wanneer je rechtop staat, drukt het hoofdje van je baby op de baarmoedermond, wat helpt bij de ontsluiting. Lig je op je rug, dan vermindert deze druk, wat de ontsluiting kan vertragen. Door regelmatig van houding te wisselen, kun je dit proces ondersteunen.
Tip: Ga regelmatig naar het toilet
- Een lege blaas creëert meer ruimte in je bekken, waardoor je baby makkelijker kan indalen.
- Op het toilet ontspannen we vanzelf onze bekkenbodem, wat essentieel is tijdens de bevalling.
- Elke keer dat je naar het toilet gaat, wissel je automatisch van houding, wat helpt om de bevalling te bevorderen.
Bewegingen per fase van de bevalling
Elke fase van de bevalling vraagt om andere bewegingen en houdingen. Hieronder een overzicht:
1. Bekkeningang (beginfase: baby moet indalen)
Dit is het bovenste deel van het bekken, ter hoogte van het schaambot. Om je baby te helpen indalen, zijn voor- en achterwaartse bewegingen nuttig.
Bewegingen die helpen:
- Bekkenkanteling (rug hol en bol maken)
- Lift & tuck-beweging (bekken kantelen en buik licht optillen)
- Cirkelende bewegingen (op een bal zitten en wiegen, dansen, op handen en knieën bewegen)
- Voorbereiding: de hinge-oefening (bekken als scharnier gebruiken om soepel te bewegen)
2. Bekkenmidden (baby komt op de bekkenbodem)
Hier, ter hoogte van de ischiale spinae (kleine botuitsteeksels aan de binnenkant van je bekken), komt de baby in contact met de bekkenbodem. Dit is het smalste punt van het bekken van links naar rechts.
Wat helpt hier?
- Asymmetrische houdingen: één voet of knie hoger plaatsen (bijv. een lunge-beweging)
- In zijlig met een peanutbal tussen de benen (ook mogelijk bij een epidurale)
- Op knieën met steun op een bal, waarbij je één been naar voren zet
3. Bekkenuitgang (persfase)
Hier is het belangrijk dat het sacrum (heiligbeen) vrij kan bewegen. Liggen op je rug beperkt deze beweging, waardoor er minder ruimte is voor de baby.
Beste houdingen:
- Hurken (met steun)
- Handen-en-knieën houding
- Zijlig met ondersteuning
- Opgerolde handdoek onder het sacrum als je toch op je rug ligt
- “Knees in, calves out” (KICO): knieën naar binnen, onderbenen naar buiten draaien voor meer ruimte
Hoe je partner of zorgverlener kan helpen
- Fysieke ondersteuning: helpen met houdingen, masseren van de onderrug, tegendruk geven op het sacrum
- Motivatie: aanmoedigen om van houding te wisselen (bijvoorbeeld herinneren om naar het toilet te gaan)
- Gebruik van hulpmiddelen: een geboortebal, een rebozo (sjaaltechniek om spanning los te maken), of een peanutbal voor asymmetrische houdingen
Wat als bewegen moeilijk is?
- Bij een epidurale kun je nog steeds in zijlig liggen of een peanutbal gebruiken.
- Als bewegen pijn doet, probeer dan kleine bewegingen zoals heupwiegen of lichte kantelingen.
- Als je baby in een minder optimale positie ligt (zoals een sterrenkijker), kunnen gerichte bewegingen hem helpen draaien.
Samenvatting en laatste tips
- Je bekken is gemaakt om te bewegen en dat helpt je baby bij de geboorte.
- Elke fase van de bevalling vraagt om specifieke bewegingen: bekkenkantelingen in de beginfase, asymmetrische houdingen bij het indalen, en sacrumvrijheid in de persfase.
- Regelmatig naar het toilet gaan helpt echt! Lege blaas = meer ruimte + automatische bekkenbodemontspanning.
- Experimenteer vooraf met bewegingen en bespreek met je geboortepartner hoe hij/zij kan helpen.
Wil je hier dieper op ingaan? Ik bied geboortecoaching aan waarin we samen kijken naar de beste houdingen en technieken voor jouw lichaam. En binnenkort lanceer ik een online cursus over geboortewensen, waarin ook de verschillende manieren om weeën op te vangen uitgebreid aan bod komen.
Wat hielp jou tijdens jouw bevalling? Deel je ervaring op Instagram of stuur me een berichtje! 😊
